17 Mart 2023

Doğu Karadeniz Tarihi: Binlerce Yıllık Bir Miras

 Doğu Karadeniz, Türkiye'nin kuzeydoğusunda yer alan ve Karadeniz'in doğu kıyısını oluşturan bir coğrafi bölgedir. Doğu Karadeniz, tarihi ve kültürel açıdan zengin ve çeşitli bir mirasa sahiptir. Bu mirasın kökleri, binlerce yıl öncesine dayanan eski uygarlıklara kadar uzanmaktadır.

Doğu Karadeniz'in tarihi, M.Ö. 2. binyılın ortalarında Hayaşa Krallığı ile başlar. Hayaşalılar, Anadolu'nun kuzeydoğusunda yaşayan ve Hititler ile ilişkileri olan bir halktır. Hitit kaynakları, Doğu Karadeniz ile ilgili en eski yazılı belgelerdir. Hayaşalılar'ın ardından bölgeye Urartular hakim olmuştur. Urartular, Anadolu'nun doğusunda kurulan ve maden işletmeciliği ile ünlü bir devlettir. Urartular'ın sınırlarını Doğu Karadeniz'e doğru genişletmeleri, bölgedeki zengin maden kaynaklarından yararlanmak istemelerinden kaynaklanmaktadır.

Urartular'ın yıkılmasından sonra Doğu Karadeniz'de çeşitli kavimler yaşamıştır. Bunlardan en önemlileri Kimmerler, İskitler ve Medler'dir. Antik kaynaklarda ise Doğu Karadeniz bölgesi Pontus veya Kolkhis olarak adlandırılmıştır. Pontus, Yunanca "deniz" anlamına gelmektedir ve bölgenin denize yakınlığını vurgulamaktadır. Kolkhis ise mitolojik bir isimdir ve Altın Post efsanesinin geçtiği yer olarak bilinmektedir.

M.Ö. 6. yüzyılda Pers İmparatorluğu'nun egemenliği altına giren Doğu Karadeniz'de Yunan kolonileri kurulmuştur. Bu koloniler arasında en ünlüsü Sinop'tur. Sinop, antik dönemde önemli bir ticaret ve kültür merkezi olmuştur. Ayrıca ünlü filozof Diyojen'in doğum yeridir.

Makedonya Kralı Büyük İskender'in Persleri yenmesinden sonra Doğu Karadeniz'de Helenistik dönem başlamıştır. Bu dönemde bölgede Pontus Krallığı kurulmuştur. Pontus Krallığı'nın en meşhur hükümdarı VI. Mithridates'tir (MÖ 120-63). Mithridates Roma İmparatorluğu'na karşı büyük savaşlar vermiştir ancak sonunda yenilmiştir.

Roma İmparatorluğu'nun ikiye bölünmesinden sonra Doğu Karadeniz Bizans İmparatorluğu'nun sınırları içinde kalmıştır. Bizans döneminde bölgeye Ermeniler, Gürcüler ve Araplar akın etmiştir.



Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

YORUM YAPABİLİRSİNİZ.