Kısaca cevap verecek olursak, evet teorik olarak görülebilir.

TARİHE BİR BAKACAK OLURSAK

Tarihte, bundan 2400 yıl önce Kardeşi II. Artakserkses’i devirerek Pers tahtını ele geçirmeye çalışan Kyros için savaşan Hellen paralı askerlerin geri dönüş yolculuğunda ordunun denize ulaştığı ve (θάλαττα θάλαττα) ‘‘Thalatta Thalatta’’ diye sevinç nidaları atan askerlerin bulunduğu bölge Teikhes dağıdır. Günümüzde Teikhes Dağı'nın konumu ile ilgili farklı görüşler bulunmaktadır. Kimi tarihçiler 3082 metre yükseklikte bulunan Deveboynu Sırtı olduğunu ileri sürerken kimi tarihçiler de 2742 metre rakımlı Madur Dağı olduğunu belirtmektedirler.

ONBİNLERİN DÖNÜŞ YOLCULUĞU ROTASI

Asıl konumuza geçmeden önce, evvela bu tarihi bilgiyi irdeleyelim.

Madur Dağı ile Sürmene kıyıları arasında kuş uçuşu olarak 29 km mesafe vardır.

Deveboynu Sırtı ile denize en yakın mesafe arasında ise kuş uçuşu olarak 46 km mesafe vardır.

Demek ki 2400 yıl önce Onbinler kuş uçuşu 29 km ya da 46 km mesafeden Karadeniz'i görmüş ve ''Thalatta Thalatta'' diye sevinç nidaları atmışlardır.

THALATTA THALATTA (DENİZ, DENİZ) DİYE BAĞIRAN YUNAN ASKERLERİ.

ARAKLI VE SÜRMENE KIYILARI

Peki 2400 yıl önce Onbinler'in dönüşünde geçtikleri güzergahta bulunan ve onların denizi gördükleri yerlere çok yakın olan Salmankas'tan deniz görülebilir mi?

Salmankas köyünün en yakın deniz kıyısına olan uzaklığı kuş uçuşu olarak köy okulu ve camiinin olduğu yaklaşık 2094 metre rakımlı yer merkez alınarak yaklaşık 42.5 KM ile Sürmene Küçükdere sahilinedir. Bu mesafe Onbinlerin denizi gördükleri mesafelere çok yakın. Fakat mesafe verisi tek başına bu veri bize bir noktadan denizin veya başka bir noktanın görülebileceği bilgisini vermez. Burada başka etkenler de söz konusudur. İlk etapta ve en önemli fark aşağıdaki yükseklik profilinde de görüldüğü üzere esas aldığımız noktalar olan köy camii ile Sürmene Küçükdere sahili arasında daha yüksek olan bir dağ olan Madur Dağının bulunmasıdır. Yalnız bu doğrultudan değil, köy merkezinden Araklı, Yomra vs. gibi diğer mevkilere doğru çizilen profiller de bize köyün merkezinden denizin görülmesinin mümkün olmadığını gösteriyor.

EN SOL TARAF SALMANKAS KÖY OKULUNUN YÜKSEKLİĞİ İKEN GÖRÜLDÜĞÜ ÜZERE MADUR DAĞI, PROFİLİN SAĞ TARAFINDAKİ KÜÇÜKDERE SAHİLİ İLE ARAYA ENGEL OLARAK GİRMİŞ BULUNMAKTA.

KÖYÜN EN YÜKSEK NOKTASI: KUBUZ TEPESİ

Salmankas köyünün en yüksek noktası ise Salmankas Yaylası'nda bulunan 2592 metre rakımlı Kubuz Tepesi'dir. Sürmene kıyılarından 42, Araklı kıyılarından ise 44 km uzaklıktadır. Fakat yukarda da bahsedildiği üzere ve aşağıdaki yükselti profilinde de görüldüğü üzere Madur'un engel olması nedeniyle en yakın noktalar olan Araklı ve Sürmene kıyılarının görülmesi bu noktadan da mümkün değildir.

SOL TARAFTA KUBUZ DAĞI İLE EN SAĞDA SÜRMENE KIYILARININ YÜKSEKLİK PROFİLİ. GÖRÜLDÜĞÜ ÜZERE MADUR DAĞI ARAYA ENGEL OLARAK GİRMİŞ BULUNUYOR.

SİYAH NOKTA 2592 RAKIMLI KUBUZ DAĞI'DIR. KIRMIZI İLE İŞARETLENEN YER İSE 2741 RAKIMLI MADUR DAĞI'DIR.

PEKİ YA TRABZON KIYILARI?

Yukarıda da belirtildiği üzere Araklı ve Sürmene kıyılarını görmek mümkün değil. Fakat ya Trabzon kıyıları?

En yüksek nokta olan ve yaklaşık 2592 metre rakımlı Kubuz Dağı ile Trabzon limanı arasında kuş uçuşu olarak 56 km mesafe var. Ve aşağıda görüldüğü üzere arada başka daha yüksek bir nokta olmadığı için teorik olarak bu noktadan deniz görülebilir. Fakat belirtmek gerekir ki dünya düz olmadığı için ufukta kaybolma söz konusudur. Yani denizin kıyısında duran bir kişi için ufuk çizgisi 4.72 km uzaklıktadır ve 4.72 km'den daha uzaktaki bir gemiyi göremez çünkü dünyanın şeklinden dolayı gemi ufukta kaybolacaktır. Kubuz Dağı'ndan ise 181.924 km uzaklık görülebilir. Yani Kubuz Dağı'ndan ufka doğru bakacak olursak 181 km uzaklığı teorik olarak görebiliriz. Elbette ki bu rakam görüşü etkileyen sis, yağış, bulutlar vs. gibi etkenler göz ardı edilerek ifade edilmiştir. Bu mesafeden fazlasını görebilmemiz dünyanın geoit şekle sahip olması nedeniyle mümkün olmayacaktır. Ancak burada bahsettiğimiz mesafeler 181 km'den çok daha az olduğundan ötürü bu bağlamda bir sorun bulunmamaktadır.

EN SOLDA KUBUZ DAĞI İLE EN SAĞDA TRABZON LİMANININ YÜKSELTİ KESİTİ. ARADA DAHA YÜKSEK BİR NOKTA OLMADIĞI AÇIKÇA GÖRÜLÜYOR.

SONUÇ OLARAK

Bu iki nokta arasında daha yüksek rakıma sahip herhangi bir nokta bulunmadığı için teorik olarak Kubuz Dağı'ndan Trabzon kıyıları yani Karadeniz görülebilir demek yanlış olmayacaktır. Fakat belirtmek gerekir ki bu teorik bir hesaplama olup yukarda sayılan sis, yağış, nem, ve buğu gibi nedenlerden ötürü görüşün olumsuz etkilenebilir hatta bazen mümkün olamayabilir.

Ancak şunu da eklemek gerekir ki dağların eğiminden ötürü şehir ön taraftaki dağların, tepelerin eteğinde kalmış olacağından Trabzon şehir merkezinin görülmesi mümkün değildir. Bu halde eğime bağlı olarak Google Earth ile yapılan en yakın nokta profilinden yola çıkarak Trabzon Limanının 16 KM açığının görülebileceğini söylemek nihayet mümkündür. Bu da Kubuz tepesinden görülebilecek en yakın deniz görüntüsünün yaklaşık 83 KM uzaklıkta olduğu anlamına gelir.

KIRMIZI ALAN YAZIDA BAHSEDİLEN DENİZİN OLDUĞU NOKTA. DİKKATLİ VE UYGUN BİR ZAMANDA BAKILMALI.
Kaynak: https://www.youtube.com/watch?v=hNBtH7GNFxs&t=1538s

YANİ SALMANKAS YAYLASI'NDAKİ KUBUZ DAĞI'NDAN BAKAN BİR KİŞİ TEORİK OLARAK 83 KM UZAKLIKTAKİ BİR GEMİYİ GÖREBİLİR. YANİ TRABZON LİMANINDAN 16 KM AÇIKLIKTAKİ BİR GEMİYİ KUBUZ DAĞI'NDAN GÖRMEK MÜMKÜNDÜR. FAKAT SİS (DUMAN), HAVADAKİ TOZ ZERRECİKLERİ, BULUTLAR BU GÖRÜŞÜ CİDDİ ANLAMDA ENGELLEYEBİLİR.

BU YÜKSELTİ PROFİLİNDEN DE GÖRÜLDÜĞÜ ÜZERE KUBUZ DAĞI'NDAN GÖRÜLEBİLECEK EN YAKIN DENİZ MESAFESİ YAKLAŞIK 83 KM UZAKLIKTA YER ALAN KARADENİZ AÇIKLARIDIR.

KUBUZ'DAN ÇEKİLEN PANAROMİK GÖRÜNTÜ. Kaynak: https://www.youtube.com/watch?v=hNBtH7GNFxs&t=1538s

KUBUZ DAĞI'NDAN BAKAN BİR KİŞİ TEORİK OLARAK TRABZON SAHİLİNDEN 16 KM UZAKLIKTA BULUNAN BİR NOKTAYI GÖREBİLİR.

KUBUZ DAĞI'NDAN GOOGLE EARTH İLE ALINMIŞ BİR GÖRÜNTÜ. BURADA KIRMIZI DAİRE İÇİNE ALINMIŞ YER KARADENİZ'DİR.

KUBUZ DAĞI İLE TRABZON KIYILARI ARASINDAKİ TEORİK GÖRÜŞ AÇISINA DAİR BAZI GÖRSELLER:

GÖRÜLDÜĞÜ ÜZERE KUBUZ'DAN TRABZON MERKEZE KADAR HİÇBİR ENGEL YOK. FAKAT ÖNDEKİ DAĞLARIN GÖRÜŞÜ KESMESİ NEDENİYLE ORTAHİSAR GÖRÜNEMEMEKTEDİR.

ENGLISH:

Can the sea be seen from Salmankas?

If we give a short answer here, yes it can be seen from Salmankas.

LOOKING AT HISTORY

Xenophon mentions about The Ten Thousand saw the sea from the Mountain Teikhes. Historians consider and refers different points about the current location of teikhes. There are two different views about the current location of mountain teikhes. First one refers to madur and the second one refers to deveboynu. in any case, both are about 35 km’s away from the sea as the crow flies. And Salmankas’s the shortest distance of the sea is about 42 km’s. these distances are quite similar. therefore, we have a hint that we can see the sea from salmankas.

ARAKLI AND SÜRMENE SHORES

As we just said that our distance is 42 km away from the sea to the centre point of salmankas which is takes place in mosque and village school. however distance is not the sole question about sight. There are many different factors like dampness, elevation etc. at first and as the most important factor there is a mountain between our given points . So, it’s seems like a barrier between the shores of sürmene or araklı and salmankas. Shortly we can say that we cannot watch the sea from salmankas village centre. We should fine a higher point and a better route to the sea.

THE HIGHEST POINT: THE KUBUZ PEAK.

Kubuz is located on Salmankas Plateau and its altitude is about 2592 meters from the sea. It is the highest point of our village and the around. So it seems a proper point to view the sea. We draw a direct line which shows the shortest way to the shore from the kubuz peak without forgetting to mark the slope. So as a result of this direct line from the kubuz peak we are able to see that the closest point is approximately 16 km’s away from the Trabzon harbour. Taking the main distance which is about 56 km into account, finally we notice that we can see the sea from Kubuz Peak as we have just said in the first sentence.

but in this article, as we have just marked above we ignore dampness, dust, rains, clouds, fog and things like these.